KOORDYNACJA SYSTEMÓW ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO
KOORDYNACJA SYSTEMÓW ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO TO ZESPÓŁ ZASAD OKREŚLAJĄCYCH MECHANIZMY NABYWANIA ŚWIADCZEŃ SPOŁECZNYCH PRZEZ PRACOWNIKÓW MIGRUJĄCYCH
Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego w części dotyczącej ubezpieczeń na wypadek bezrobocia stanowi ważną część ustawodawstwa Unii Europejskiej dotyczącego wolnego przepływu pracowników.
ZASADY PRZYZNAWANIA PRAWA DO ZASIŁKU
Od dnia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej wszyscy obywatele Unii Europejskiej, obywatele państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii mają możliwość ubiegać się o zasiłek w Polsce przy uwzględnieniu okresów pracy przebytej w Polsce i za granicą.
Prawo do zasiłku na zasadach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego przysługuje w państwie ostatniego zatrudnienia.
Jeżeli więc ostatnio pracowałeś np. na terenie Wielkiej Brytanii lub Irlandii, powinieneś zwrócić się z wnioskiem o przyznanie prawa do zasiłku do brytyjskiej instytucji właściwej lub odpowiedniej instytucji irlandzkiej.
Będąc uprawnionym do zasiłku dla bezrobotnych na terenie innego państwa członkowskiego możesz zwrócić się do instytucji właściwej o transfer zasiłku do dowolnego państwa UE/EOG lub do Szwajcarii.
Prawo do zasiłku na zasadach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w państwie zamieszkania (a nie w państwie wykonywania ostatniej pracy) przysługuje na zasadzie wyjątku.
UWAGA! Z dniem 1 maja 2010 r. weszły w życie nowe przepisy prawne dot. wspólnotowej koordynacji świadczeń społecznych, tj. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Ww. Rozporządzenia zastąpiły w całości dotychczas obowiązujące regulacje prawne w tym zakresie w obrębie państw członkowskich Unii Europejskiej (dotychczasowe Rozporządzenie Rady (WE) nr 1408/71 będzie miało nadal zastosowanie względem Szwajcarii oraz państw EOG niebędących członkami UE tj. do Islandii, Norwegii, Lichtensteinu).
Najważniejsze zmiany przewidziane nową regulacją prawną:
- Osoba bezrobotna może uzyskać "papierowy" dokument poświadczający przebyty przez nią okres ubezpieczenia/zatrudnienia na terenie innego państwa członkowskiego, tzw. Portable Document U1 wnioskując bezpośrednio do instytucji właściwej państwa członkowskiego.
- Zasiłek dla bezrobotnych na zasadach wspólnotowej koordynacji świadczeń można będzie nabyć także w oparciu o uwzględnienie na dokumencie PD U1 okresów prowadzenia działalności gospodarczej na terenie państw członkowskich, a nie tylko na podstawie pracy najemnej.
- Transfer zasiłku dla bezrobotnych będzie możliwy na okres: 3 miesięcy, a nawet 6 miesięcy za zgodą instytucji właściwej, do maksymalnie 3 państw członkowskich podczas jednego okresu bezrobocia. Prawo do transferu zasiłku potwierdzi dokument Portable Document U2 (wniosek o wydanie PD U2/formularza E303 dla państw: Szwajcaria, Islandia, Norwegia, Lichtenstein)
Transfer zasiłku w ramach państw UE pozwala osobie bezrobotnej poszukiwać zatrudnienia w innym państwie członkowskim i równocześnie uzyskiwać zasiłek dla bezrobotnych z państwa, które zasiłek przyznało.
Formularze z serii E 300 wydane przed dniem 1 maja br. zachowują swoją ważność i nadal stanowią podstawę do uzyskania odpowiednich świadczeń społecznych.
PROCEDURA NABYCIA ZASIŁKU W POLSCE
Prawo do zasiłku dla bezrobotnych przyznawane jest na zasadach i w wysokości określonej w polskich przepisach prawa. Aby nabyć prawo do zasiłku na terenie Polski należy posiadać okres zatrudnienia/ubezpieczenia wynoszący łącznie co najmniej 365 dni w okresie 18 miesięcy poprzedzających rejestrację we właściwym powiatowym urzędzie pracy. Okresy pracy w Polsce i okresy pracy wykonywane za granicą/działalności gospodarczej podlegają zsumowaniu.
Przebyty okres pracy w innym państwie członkowskim należy potwierdzić stosownym dokumentem:
1.E 301 (państwa: Lichtenstein, Islandia, Norwegia, Szwajcaria)
2.PD U1(państwa członkowskie UE)
W celu nabycia prawa do zasiłku należy:
1.zarejestrować się we właściwym powiatowym urzędzie pracy
2.wypełnić wniosek o przyznanie prawa do zasiłku,
3.do wniosku dołączyć (kserokopie poświadczone za zgodność z oryginałem):
-zaświadczenia lub decyzji z powiatowego urzędu pracy o statusie osoby bezrobotnej
-dowodu osobistego
-wszystkich świadectw pracy z Polski, dokumentów dot. umowy zlecenia, zaświadczeń z ZUS dot. prowadzenia działalności gospodarczej
-książeczki wojskowej
-kserokopię formularza (lub formularzy) E 301/PD U1 poświadczających pracę za granicą, (w przypadku braku tych dokumentów należy, równocześnie z wnioskiem o przyznanie prawa do zasiłku, złożyć wniosek o pośrednictwo w uzyskaniu formularza E 301
4.Osoby bezrobotne, które ostatnie zatrudnienie przebyły na terytorium innego państwa członkowskiego niż Polska, powinny wypełnić druk oświadczenia o okresach pracy/zamieszkania na terenie państw członkowskich UE w celu ustalenia, które z państw jest właściwe do wypłaty zasiłku dla bezrobotnych.
5.Wyżej wymienione dokumenty należy przesłać pocztą do Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu lub złożyć osobiście w WUP.